Archeologie Vrijthof

Wat hebben we gevonden?

• Restanten van woning 'De Steen':
  • We vonden brede massieve muren van Brusseliaanse ijzerzandsteen.
  • Onder de funderingen liggen lagen die waarschijnlijk dienden als nivelleringslaag en loopniveau. Die dateren uit de bouwperiode van de woning.
• Oudere sporen onder het gebouw:
  • Paalkuilen van een houten constructie
  • Een afvalkuil met dierlijke botten en keramiek
• Andere vondsten:
  • Muren van baksteen en natuursteen.
  • Een diepe kuil met aardewerk, mogelijk een zandwinningskuil.

Geschiedenis van woning 'De Steen'

We vonden de muren van de woning 'De Steen' uit de 12e - 13e eeuw. We wisten dat er resten van het huis lagen uit onderzoek van KU Leuven in 1980.

• Het huis was een voorname woning in de Proefstraat (nu Naamsestraat). Het was eigendom van invloedrijke families.
• De eerste vermelding van dit huis vinden we terug in 1263.
• De woning werd gebouwd met grote blokken ijzerzandsteen. Het is een van de oudste stenen woningen die ooit in Leuven is ontdekt. In die tijd waren Leuvense huizen meestal van hout of vakwerk.
• De muren zijn meer dan 1 meter dik.

1439: De woning verdwijnt voor de herinrichting van de Grote Markt

Vroeger was de Grote Markt een smal straatje tussen de kerkhofmuur en stenen patriciërswoningen. Rond 1439 werd er ruimte gemaakt om het gotische stadhuis te kunnen bouwen:

• De romaanse Sint-Pieterskerk werd vervangen door de huidige gotische kerk.
• Het kerkhof werd kleiner gemaakt.
• Enkele patriciërswoningen werden afgebroken, waaronder woning De Steen.

Sommige delen van die woningen legden we bloot tijdens de opgravingen. Andere delen vormen nog altijd de kelders van het stadhuis, onder de huidige Grote Markt.

Wat gebeurt er met de vondsten?

• De natuurstenen resten worden toegedekt. Zo blijven ze het best bewaard voor toekomstige generaties.
• Andere vondsten, zoals munten, keramiek en dierlijke botten, worden onderzocht. Daarna gaan ze naar het erkende archeologisch depot van de provincie.

Nieuwe plannen voor het Vrijthof

Tijdens de restauratie van het stadhuis richten we het Vrijthof is als een groene binnentuin. Een hellend pad zal de Naamsestraat en het nieuwe volume van het stadhuis met elkaar verbinden.

Tijdens de restauratiewerken volgen meer archeologische graafwerken, bijvoorbeeld op de hoek van de Grote Markt en de Boekhandelstraat.

De archeologische opgravingen worden uitgevoerd door Monument Vandekerckhove nv.